Savaş Eskigülek, “Voleybola yeni terimler”

Merhaba Kıymetli Okurlarımız,

Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da düzenlenen 6. İslami Dayanışma Oyunları’nda ülkemizi temsil eden Kadın ve Erkek Milli Takımlarımız finale kaldılar. Filenin Efeleri ilk kez, Filenin Sultanları ise 3.kez final çıkma başarısı gösterdiler.
Her iki takımımız da gençlerden oluşan kadrolarıyla grup maçlarını ilk iki sırada tamamlayarak finale çıktılar. Kadın Milli Takımımız oynadığı dört maçta rakiplerine set vermedi. Erkekler ise beş maçta sadece İran’a 3-1 yenildi. İşte o İran’la finalde yeniden karşılaşacağız.
Kadınlarda ise grup aşamasında 3-0 yendiğimiz Azerbaycan ile bu kez altın madalya mücadelesi vereceğiz.

Filenin Sultanları, oyunlardaki ilk finaline 2017 Bakü’de çıkmıştı. Grup aşamasında 3-0 yenildiği Azerbaycan’a finalde de 3-1 yenilen Kadın Milli Takımımız gümüş madalyada kalmıştı.

2021’de Konya’da düzenlenen organizasyonda finale yükselen Millilerimiz, İran’ı 3-0 yenerek namağlup şampiyon oldu.

TRT Maçları Evimize Getirdi

Voleybolun yayıncı kuruluşu TRT, İslami Dayanışma Oyunları’ndaki tüm branşlardaki sporcularımızı ekranlara taşıdı. TRT Spor ve TRT Spor Yıldız’da rekor sayıda altın madalya kazandığımız müsabakaları keyifle izledim. Şükranlarımı iletiyorum.
Voleybol maçlarını daha yakından takip ettim. Maçları Türkiye’de, Off Tube adı verilen yayın odalarında anlatan spiker arkadaşlarımız bu heyecanı bizlere ulaştırmaya çalıştılar.
Şurası bir gerçek ki, sahada bulunmadan, tek bir monitörden izlediğiniz bir maçı anlatmak çok kolay değil!
Açı yok, hakem el hareketlerini takip etmek yok, oyuncuların vücut dillerini, molayı, oyuncu değişikliğini, Görüntülü Değerlendirme Taleplerini (GDS) görmed3en bir maçı anlatmak gerçekten kolay değil.
Böylesine zor bir anlatım şekli ile zaman zaman hatalar oluyor ki bana göre çok normal. Hatalar fazlalaşınca da özellikle sosyal medyada eleştiriler başlıyor. Sosyal medyada voleybol maçlarını anlatan hemen hemen her spiker için birçok kez eleştiri yapılmıştır. Maçların önemi arttıkça, izleyen sayısı da artıyor ve spiker arkadaşlarımız, yaptıkları en ufak bir hatada sosyal medyadaki tabiriyle ‘Linç’leniyorlar. Bazen bu eleştiriler haddini aşıp; hakarete varan söylemler bile olabiliyor. Bunları elbette tasvip etmiyorum. Ben de yerel bir televizyon kanalında iki sezon boyunca Erzin Yeşilkent Spor Kulübü’nün 1.Lig’deki maçlarını canlı yayında anlattım. Bu sebeple canlı yayında bir maç anlatmanın ne demek olduğunu bildiğimi söyleyebilirim.

Ancak önceki gün izlediğim bir karşılaşmadaki anlatımdan son derece rahatsız olduğumu belirtmek istiyorum. Son zamanlarda voleybol maçlarında yeni bir tabir duymaya başladım. ‘Winner sayı aldık, tam bir winner, winnerla öne geçtik’. Voleybolda böyle bir tabir yok!
Voleybolda pasör orta yapmaz, pas atar. Futbol değil bu!
Karar Seti, final seti ve tie break seti diye bir şey yok! Uluslararası Voleybol Oyun Kurallarında maçın 5.setinin adı Netice Seti’dir. Başka branşlardan terim devşirmeye gerek yok.

‘Milli Takımımız Round Robin maçında’ ???

Hadi, kapalı bir alanda maç anlatırken tek bir kamera ile hakem el işaretleri zamanında göremediğiniz kararın ne olduğunu anlatmak biraz gecikmeli olabilir ama yeni yeni tabirlerle pozisyonun içinden çıkmaya çalışırken voleybol terimlerinin dışında ve yabancı kelimeler kullanmak neyin nesi?
Oyuncuların isimlerini yabancı dildeki telaffuzu ile söylemeyi geçtim Türk oyuncuların isimlerini sürekli karıştırmak nedir? İki set boyunca iki oyuncumuzun adı ve soyadını yer değiştirerek söylemek nasıl açıklanabilir?
Yada isimleri aynı diye neden voleybolcuya Milli futbolcumuzun adı ve soy adıyla orta (!) yaptırırsınız ki?
Uluslararası turnuvalarda oyuncularımızın formasının arkasında soy isimleri yazıyor. Bir oyuncuyu sürekli soy ismi ile anlatmak, diğerini kendi adı ile ama bir başka oyuncunun soy adıyla birlikte söylemek, hatta bazen Ahmet’e defalarca Süleyman diyerek tamamen yanlış söylemek, maça iyi çalışılmadığı izlenimini veriyor.

Bronz Madalya Şansımız Olabilir (!)

En vahimi de iki set aldığında finale çıkmayı daha maç bitmeden garantileyen bir takım için maç içinde defalarca söylediği yetmezmiş gibi maç bittiğinde bile ‘Yarınki maçların sonuçlarına göre ‘Bronz madalya şansımız olabilir’ demek, dersine iyi çalışmamış olduğunu gösteriyor.

Bakınız bu ana kadar da voleybol oyun kurallarına hakimiyetten falan da hiç bahsetmedim! Voleybol oyun kuralları, işin içinde olmayanlar için gerçekten karışık gelebilir. Ancak voleybol maçı anlatan bir kişi, işin içindedir derseniz kesinlikle hak veririm.

Bir voleybolsever ve yaklaşık yirmi yıldır voleybola hizmet veren bir voleybol insanı olarak televizyondan maçı izlerken ekranda sadece bir ses değil işine gereken saygıyı gösteren bir anlatıcı olmasını istiyorum.

Bununla birlikte keyifle dinlediğimiz, dersine iyi çalışan birçok spikerin olduğunu ve beğenilerimi kendilerine ilettiğimi belirtmek isterim.

Kıymetli okurlarımız,

Bugün de voleybolseverlerin televizyonda maç izlerken anlatıcılardan neler beklediklerinden ‘Haberiniz Olsun’ istedim. Kalın sağlıcakla.